jueves, 16 de noviembre de 2017

El saqueto. (Verderón 11)

11. El saqueto.
Despós de pasar toda a tarde dándoye voltas, al fin decidío nun dicirye nada al bolo del qu'encontraran nel molín, que ben sabía ella que se yo dicía, col sabicheiro qu'era, iba ferye abrir el saqueto y nun ye parecía a ella ben fello sin tar os outros dous delante, ou, a lo menos, Yayo, que como Sara siguise tan repunante como a víspora quedara el ermao en nun dicirye nada e ir él solo a casa de Saría al hora da sesta, qu'allí quedaran pra ir mirar qué tía dentro el saqueto.
Taba el día barruceiro y sin gota de brisa qu'erguese el cerzo condo Naya iba salir pral escola, remoloniando a coyer el parauguas y ter que vistir el chubasqueiro, atarrecendo d'ir andando hasta a parada del bus:
Acaba, nía –apuróula a madre–. Apúrrote eu de paso que fer ús recaos.
Tuvo nun tris de dicirye que non pra ver a Sara antias de clase, peró pensóulo miyor y subío al coche case contenta d'aforrar el paseo, qu'al amiga xa tendría ocasión de vella sin necesidá de moyarse. Y axina la tuvo:
¿Nun é esa Sara? –perguntóuye súa madre, pitándoye xa al outra nena.
Nun tuvo qu'insistir pra qu'embarcase Sara nel coche:
Bús días. Gracias por parar; col día que tá, apetece pouco ir andando.
Xa, por eso vou llevarvos. Tía que coyer el coche y tanto me daba ir agora como máis tarde, así apúrrovos de paso al escola. Ben pouco me prestaba a mín ir pral escola andando condo chovía y pasar despós toda a mañá col huméda pegada al pelo y á roupa... Con este día, al recreo nun saldredes, ¿non?
Llevamos sin recreo nun sei cónto tempo col bon de preparar a festa de fin de curso... –queixóu Sara.
Vaya, nía. Tamén é el última que vais fer: que quede ben despedida el escola... Porque aprobarás todo, ¿non?
Aprobo, con pior nota que Naya, peró aprobo –cabecióu contenta.
Xa dicía eu que mui ceibes andábades xa estos días...
Tan fendo recuperacióis y os que xa aprobamos abondo temos con preparar decorados y ensayar...
Xa cho dixera eu, má –entonóu Naya a queixa de que nun ye fía caso–. Despós qués que che cunte cousas y nun m'escuitas...
Miróula súa madre y chingóuye un oyo:
Como nun tais na misma clase igual nun ibades al mismo paso. Peró sendo así, igual acabades col misterio das monedas antias de San Xuan –como as nenas nun respondesen, insistío–, porque el aniyo de Román aparecéu, ¿non?
Aparecéu, sí –dixo Sara sin muito agayo.
¿Y por qué temos qu'acaballo antias de san Xuan? –quixo saber a fiya.
¡Boh, é un falar, nía! –ríose antias de siguir–. Como dicen que é noite de encantos y meigayos... Hala, chegamos: fede algo de provecho –despedíolas na porta del escola.
Baxáronse as nenas rumiando a resposta que yes dera a muyer, sin convencellas miga:
¿Tás contándoye a túa madre conto femos? –perguntóu un pouco amozquiada Sara.
Sí, nía, cóntoye todo... –como nun tuvese segura de qu'el amiga coyese el ironía, añadío–: Tanto como tú á túa. Os qu'igual sé que cuntan algo son os bolos, pra que nun s'esmola condo andamos pol monte y nun acabamos de volver...
Encoyéuse d'hombros el outra nena:
Muito medo téin a perderte... –pra que nun la entendese mal, esplicóuse– os da casa nun llevan de conta únde vamos hasta a noite, salvo que teñan algo que mandarnos...
Mui cedo vides oi. –Salíoyes escontra d'ellas un peteiro de nenas que xa taban nel pasiyo del entrada, acabándoyes a charla.
Siguía barruzando al hora da sesta, así que metéu a mochila que tía preparada coas cousas núa bolsa de plástico y botóu a andar pra casa de Saría. El que na bici era medio minuto de camín, chovendo, de catiuscas y col parauguas y a bolsa nas maos, fíxoseye llargo abondo. Y máis condo, xa chegando, sentío que ye chistaban sin ver dúnde:
¡Nun te pares ei! ¡Vei por detrás, qu'entramos por a corte!
Al fin vío a os dous ermaos asomados núa rendixa aberta nas contras del que debía ser el comedor. Miróu alredor a ver se la vía daquén y cruzóu el prao camín da porta da cuadra, pensando que menos mal que puxera as botas de goma según taba de moyada el erba alredor da casa. Condo chegóu, xa ye tían aberta un pouco a porta pra que pasase y volver zarralla al punto.
Ocurríosenos vir por detrás pra que naide nos vise na porta principal...
¿Quén vei tar oi outiando por ei col día que tá?
Por se ascaso... ¿Traes todo? –Sacóu a mochila da bolsa y abríola pra que mirasen dentro–. Vamos pral cuarto de baxo.
Taban acomodándose nel tarrén condo sentiron escarabiyar na porta. Apagóu a lluz Yayo y quedaron os tres escuitando sen case alentar. Al cabo sentiron abrirse a porta y us pasos pararse nel entrada como se quen fose, nun acabase de dicidirse a pasar hasta que, al fin, chegóuyes un suspiro quedo y el ruido da porta al pecharse por dentro. Despós, ús pasos casados pol pasiyo y a chave da lluz da cocía predéuse con un rellustro que yes fixo recular nel sou escondite. Nel contralluz reconoceron os ermaos al bolo coa pucha a medio camín da cabeza, como se tuvese saludando a daquén qu'ellos nun alcanzasen a ver:
Aquí tou porque nun sei xa únde buscar acougo... –sentíronlo falar quedo y callar como s'esperase resposta.
Quitóuse da porta antias de volver falar:
Xa sei quenun se me perdéu nada aquí, peró paréceme que nesta casa inda queda algo da túa calma, d'esa gracia que tías pra encontrarye chiste ás situacióis máis enrevesadas y as ideas piores que se ye ocurrían a túa ermá... Y que, agora que nun tás, inda se ye ocurren piores. Ou a mín párecemo.
Antias que puidesen paralla, salío Sara escopetada camín da cocía:
¡Ah, non! ¡Aparecidos sé que non!
Entróu como úa tromba, dándoye un susto al bolo que lo deixóu máis blanco qu'os azulejos da parede, féxoye soltar a boina que tía entr'as maos y abrir úa cuarta a boca como se nun fose quén a coyer alento. Y nun cayéu él tamén porque taba sentado na soleira da ventá.
¿Peró? ¿Qué fedes vosoutros aquí? –alcanzóu a perguntar un bocadín despós, alentando inda con forza pra recuperarse del susto–. ¡Demo de nenos!
Perdona, Bulito, –disculpóuse Yayo–. Xa sabes cómo é ésta: nun las pensa antias de fellas...
Baxóu el aludida a cabeza, percatándose del susto que ye dera al bolo por fer caso a os contos de medo da bola, tan metidos los tía nel maxín que nin conta se dera del que fía. Vío a pucha del bolo nel tarrén y recoyéuya:
Perdona, Bulito. Nun sei qué me deu...
Miróula con pena el bolo, coyendo a boina y de paso a mao da nena:
Eu sí que lo sei: as proximadas de túa bola. Eso foi el que che deu. Tanto falarvos d'aparecidos, bruxeirías y todas esos contos... –Tiróu da nena pr'hacia él, sentándola nas pernas–. Nunca vin ningún aparecido nin creu que los haxa. Peró nesta cocía tomábase un café ben bon con búa compaña y miyores risas, que búa falta nos fían a Saría y a mín despós de tar toda a mañá sentindo rumbar a túa bola... –Sacudío con pena a cabeza el bolo, antias de siguir–. Y agora, sin café nin Saría, sigo vindo as veces fer memoria d'aquellas tardes y das risas y pensar cómo sería a vida cambiando algún detayín...
Abrazóulo a neta y perguntóuye quedo:
¿Nun fuche feliz?
Encoyéuse d'hombros el bolo, copiando a costumbre da neta:
Fun, supoño, d'algún xeito ou d'algún momento; nun me queixo... Peró paréceme que se as cousas fosen d'outro andar, a nosa vida tamén iba ser outra... –como os nenos lo mirasen sin entendello, añadío–: ¡Cousas de veyos que queren volver vivir a vida! Y vosoutros, ¿qué vides fer aquí?
Como tá chovendo, ocurríosenos vir enredar nesta casa: aquí nun contábamos estorbar a naide... –respondéu Yayo sin mirar siquera pras nenas pra que nun houbese duda del que dicía.
Y nun estorbades. Eu marcho. –Puxo a pucha y féxoye erguerse á neta–. Se andades por riba, tede cuidao que nun creu que té mui seguro el piso... ¿Déixovos a chave ou salides por unde entrastis?
Saldremos por a corte miyor. Por se tá taliando Bola –respondéu el neno, quitándose da porta pra qu'el bolo salise da cocía.
Se vas hasta casa, –apuróuse a dicir Naya, véndolo irse tan gacho–, seguro que tán meus bolos botando a partida na cocía y allí sí hai café y con quén falar...
Déuye Sara un piyizco nas costas pra que callase, nun fose amormiar máis al bolo recordándoye el que tía esperando na casa: seguro que Bola xa lo botara en falta y andaba taliando únde podía tar, tan esmolida como cabriada por nun saber únde iba.
Pos igual vou que, total, seguro que Pepa xa ten el forno prendido y tanto me ten ir agora como máis tarde... Adiós, nenos. Y tede cuidao únde pisades.
Foise Carlos deixándolos al fin solos pra mirar qué había nel saqueto qu'encontraran nel molín. Acomodáronse outra vez den comedor, nun fose verse a lluz da cocía por algúa regandixa y vese daquén sabichar qué pasaba; y valleiróu Naya a mochila nel tarrén.
Sacóu as caxas, el paquete de cartas y el saqueto del molín, case con medo del que podía fer Sara condo vise que lo trouxeran despós de todo el que porfiara ella a víspora pra que lo deixasen nel furaco unde taba. Tamén Yayo taba tan parao que cuase parecía que nin alentaba, mirando a ver qué fía súa ermá:
Xa sabía eu que lo trouxérades –dixo con media risa bailándoye na boca–. Xa que tá aquí, miraremos qué é... – Espurrío a mao pra coyello, peró, antias de tocallo siquera, cambióu d'acordo–. Miyor desempaquétalo tú, Naya, que teis máis maña que nosoutros pra estas cousías.
Tocóuye agora rir al amiga, sabendo que tanto era el cuidao que poñía ella coas cousas dilicadas, como el medo que ye volvera de sopetón á vecía a andar revolvendo cousas veyas. Coyéu el paquete y, antias de poñerse a soltar el rosario que lo ataba, miróulo con parsimonia.
Era un pedazo de llenzo envolto fendo un saqueto sin costuras y zarrado col rosario alredor fendo úa cruz. Debía llevar tanto tempo escondido qu'as mayas entre as contas pegáranse á tela, así qu'iba ser difícil soltallo sin romper el rosario ou el saqueto. Con esas y todas, foi erguendo pouco a pouco as mayas, despegándolas con tento.
Condo era novo, debera ser ben guapo aquel rosario: as contas parecían de nácar y dalgúa inda se ye conocía que querían parecer rosas. As mayas nun taban ferruyentas; parecían magorentas y unde mancharan el saqueto, tiraba máis a azul ou verde qu'al marello del ferruyo.
Al fin, alcanzóu a sacer el rosario entero:
Era ben guapo pra deixallo pudrir nun molín... –valoróulo Sara, pasándolo entre os didos con tento.
Pos sí. Y caro –apuntóu Yayo: –Parece de plata, según che tá pintando os didos.
Mentras ellos falaban, estudiando el rosario, Naya dábaye voltas al saqueto sin acabar d'atreverse a abrillo. Algo dentro seguro que tía; nun era solo a tela doblada porque, se lo apertaba algo, ruxía como a foya seca. Igual había úa carta dentro y xa taba pensando cómo sacalla sin estropialla máis del que tuvese pra poder llella.
Nun parece que naide lo abrise, ¿non? –perguntóuye Yayo, vendo que nun se dicidía a desfer el paquete.
Igual nun lo viron condo encontraron as monedas –respondéuye.
Ou igual col allegría d'encontrar os cuartos nun buscaron máis –opinóu Sara, pousando el rosario nel pico da caxa das arras.
Tampouco sabemos se foi nese furao unde los encontraron.
¿Pos inda iba haber máis? Seguro que taban os cuartos delante y Román nun miróu se había algo máis dentro –insistío el ermá.
Se taban os cuartos ei ou non, eso nun lo sabemos, como nun haxa aquí dentro algo que nos lo diga –respondéu Naya, xuntando ánimo pra desenvolver a tela.
Y qu'esplique porqué deixaron un rosario tan caor nun furao d'un molín. ¡Deixa de darye voltas y ábrelo xa! –saltóu Yayo, perdendo a pacencia.
Coyéu alento Naya y empezóu a tirar del cabo da tela, por unde a cruz del rosario fixera de broche. El llenzo taba doblado en dous y al son dos sous dobleces, foi estendendo el papel que, tal como ye parecera palpando, tía dentro. Condo acabóu de desdoblallo encontróuse con qu'el llenzo era un pano cuas iniciales bordadas y el papel úa carta que, por as trazas, nunca chegara a ser llida.
Pousóu nel tarrén con todo el cuidao el pano coa carta según taba, procurando nun movella, nun fora ser que se desfixese en cinza, como sentira dicir que yes pasaba ás cousas mui veyas, acabando d'estirallos tirando a pouquíos del pano. Condo parecéu que xa nun alisaba máis, cambiaron os tres de posición, al son del mismo acordo, pra ver ben a carta.

No hay comentarios:

Publicar un comentario